Doktor Żywago – Borys Pasternak
„Doktor Żywago” to powieść napisana przez rosyjskiego pisarza Borysa Pasternaka, po raz pierwszy opublikowana w 1957 roku we Włoszech. Książka stała się międzynarodowym bestsellerem i zdobyła Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1958 roku. Pasternak został jednak zmuszony do odmowy przyjęcia nagrody pod presją sowieckich władz, które potępiły jego dzieło jako antyradzieckie.
Historia powstania
Pasternak rozpoczął pracę nad „Doktorem Żywago” w 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej. Powieść była owocem jego osobistych doświadczeń i refleksji nad rewolucją rosyjską i jej wpływem na życie ludzi. Pasternak, który sam był świadkiem rewolucji, chciał przedstawić jej złożoność i tragiczne konsekwencje dla jednostki.
Fabuła
„Doktor Żywago” opowiada historię Jurija Żywago, lekarza i poety, który żyje w Rosji w czasach rewolucji i wojny domowej. Żywago jest postacią złożoną i pełną sprzeczności. Z jednej strony jest idealistą i romantykiem, z drugiej strony jest człowiekiem słabym i podatnym na wpływy. Jego życie jest pełne tragedii i rozczarowań, a jego miłość do Lary, żony jego przyjaciela, staje się symbolem miłości i cierpienia w czasach chaosu i przemocy.
Główne tematy
- Rewolucja rosyjska: Powieść przedstawia rewolucję jako wydarzenie, które zniszczyło stare porządki, ale nie przyniosło oczekiwanego szczęścia. Pasternak pokazuje, jak rewolucja wpłynęła na życie zwykłych ludzi, którzy stali się ofiarami przemocy i terroru.
- Miłość i cierpienie: Miłość Żywago do Lary jest jednym z głównych tematów powieści. Pasternak pokazuje, jak miłość może być źródłem szczęścia, ale także cierpienia, zwłaszcza w czasach chaosu i przemocy.
- Sztuka i rzeczywistość: Żywago jest poetą, a jego twórczość odzwierciedla jego wewnętrzne rozterki i refleksje nad rzeczywistością. Pasternak pokazuje, jak sztuka może być sposobem na ucieczkę od rzeczywistości, ale także na jej zrozumienie.
- Moralność i odpowiedzialność: Powieść stawia pytania o moralność i odpowiedzialność w czasach rewolucji. Żywago musi dokonać trudnych wyborów, które wpływają na jego życie i życie innych ludzi.
Wpływ na kulturę
„Doktor Żywago” stał się jednym z najważniejszych dzieł literatury rosyjskiej XX wieku. Powieść została przetłumaczona na wiele języków i doczekała się licznych adaptacji filmowych i teatralnych. Wpłynęła na postrzeganie rewolucji rosyjskiej i jej wpływu na życie ludzi. Pasternak, choć zmuszony do odmowy przyjęcia Nagrody Nobla, stał się symbolem walki o wolność słowa i niezależność artystyczną.
Podsumowanie
„Doktor Żywago” to powieść o miłości, cierpieniu, rewolucji i sztuce. Pasternak stworzył dzieło o niezwykłej sile i głębi, które do dziś porusza czytelników na całym świecie. Powieść jest nie tylko świadectwem czasów rewolucji rosyjskiej, ale także uniwersalnym opowiadaniem o ludzkim losie i poszukiwaniu sensu życia.