Wskrzeszenie – Lew Tołstoj: Portret Społeczeństwa Rosyjskiego
„Wskrzeszenie” to jedna z najwybitniejszych powieści Lwa Tołstoja, napisana w latach 1900-1903. To dzieło, pełne dramatyzmu i głębokiej refleksji, stanowi nie tylko portret psychologiczny głównych bohaterów, ale także wnikliwą analizę ówczesnego społeczeństwa rosyjskiego. Tołstoj, znany ze swojego zaangażowania w kwestie społeczne i moralne, w „Wskrzeszeniu” ukazuje złożoność ludzkich relacji, hipokryzję i niesprawiedliwość panującą w carskiej Rosji.
Główne Postacie i Ich Losy
Głównym bohaterem powieści jest książę Niechliudow, człowiek zamożny i wpływowy, który w młodości popełnił grzech – doprowadził do upadku młodej kobiety, Katiuszy Masłow. Po latach, podczas procesu sądowego, w którym Katiusza jest oskarżona o kradzież, Niechliudow rozpoznaje w niej swoją ofiarę. To spotkanie staje się dla niego przełomowym momentem, budząc w nim poczucie winy i pragnienie zadośćuczynienia.
Katiusza Masłowa, główna bohaterka, to postać tragiczna. Jej życie zostało zniszczone przez Niechliudowa, a następnie przez system prawny i społeczny, który skazał ją na życie w nędzy i poniżeniu. Tołstoj ukazuje jej los jako symbol niesprawiedliwości i hipokryzji panującej w carskiej Rosji.
Krytyka Społeczeństwa i Systemu Prawnego
Tołstoj w „Wskrzeszeniu” ostro krytykuje ówczesne społeczeństwo rosyjskie, ukazując jego hipokryzję, obojętność na los biednych i niesprawiedliwość systemu prawnego. Powieść przedstawia obraz społeczeństwa podzielonego na klasy, gdzie bogaci i wpływowi korzystają z przywilejów, a biedni i bezbronni są skazani na cierpienie.
- Tołstoj ukazuje bezwzględność i cynizm elit, które nie widzą problemu w wykorzystywaniu i poniżaniu biednych.
- Krytykuje system prawny, który jest niesprawiedliwy i służy jedynie interesom bogatych i wpływowych.
- Powieść ukazuje hipokryzję religii, która nie pomaga biednym i cierpiącym, a jedynie służy jako narzędzie do utrzymania porządku społecznego.
Moralne Rozterki Niechliudowa
Niechliudow, po spotkaniu z Katiuszą, przeżywa głęboką przemianę moralną. Poczuwa się winny za swoje czyny i pragnie zadośćuczynienia. Tołstoj ukazuje jego wewnętrzne rozterki, walkę z własnym sumieniem i próbę odkupienia winy. Niechliudow staje się symbolem człowieka, który zmaga się z własną przeszłością i próbuje odnaleźć sens życia w obliczu cierpienia i niesprawiedliwości.
Wskrzeszenie jako Metafora
Tytuł powieści „Wskrzeszenie” ma znaczenie symboliczne. Tołstoj ukazuje wskrzeszenie nie tylko jako fizyczne odrodzenie, ale także jako moralne przebudzenie. Niechliudow, po spotkaniu z Katiuszą, przeżywa duchowe odrodzenie, stając się bardziej wrażliwym i świadomym swojego miejsca w świecie. Tołstoj sugeruje, że prawdziwe wskrzeszenie polega na odnalezieniu sensu życia w służbie innym i walce o sprawiedliwość.
Podsumowanie
„Wskrzeszenie” to powieść, która do dziś porusza czytelników swoją głębią i aktualnością. Tołstoj, poprzez losy swoich bohaterów, ukazuje złożoność ludzkiej natury, problemy społeczne i moralne, z którymi zmaga się ludzkość. Powieść stanowi nie tylko portret ówczesnego społeczeństwa rosyjskiego, ale także uniwersalne przesłanie o potrzebie moralnego przebudzenia, odkupienia winy i walki o sprawiedliwość.